اینکه ما در امری پیشقدم شده و مطلبی را براساس صلاحدید خود، قرارداد کرده و بپذیریم، موجب نمیشود شارع نیز این قرارداد را لزوماً قبول کرده و تأیید نماید. امور شرعی، ضوابط خود را داشته و با خواست فردی و جمعی ما تغییر نمیکند. طبق موازین فقه، روزی که خداوند آن را اول رمضان قرار داده، اول رمضان است چه ما آن را قبول کنیم و چه ردّ و چه قراردادی برخلاف آن تصویب نماییم که مثلاً یک یا چندروز جلوتر یا عقبتر باشد.
در روایات متعددی، از «رؤیت هلال» به عنوان ملاک آغاز و انجام روزه، سخن رفته (مثلاً وسائلالشیعة، کتابالصوم، باب سوم از أبواب أحکام شهر رمضان) و سخنی دربارهی «مقارنه» مشاهده نمیشود. به لحاظ نجومی نیز مفهوم «رؤیت هلال» با مفهوم «مقارنه» مغایرت داشته و عادتاً بین مقارنه و رؤیت سادهی چشمی، دهها ساعت فاصله میافتد.
از اشکال مبنایی که بگذریم، معلوم نیست پیشنهاد فوقالذکر، حلّال مشکلات و اختلافات هلالیة باشد. زمان مقارنه، یک زمان معین بوده و حین آن، بعضی نقاط کرهی زمین در شب و بعضی نقاط در روز هستند. با چه سازوکاری باید اثر این مقارنه را در کل کره، تقسیم کنیم که خود موجب اختلاف نشود؟ همچنین وقتی یک مبنا، مورد قبول کثیری از فقها نیست آیا اصرار و پافشاری بر آن، خود موجب تشدید اختلاف از راهگذر تکثیر اقوال نمیگردد؟